Đặt vấn đề trước nhé!
Mục Lục
Tại sao từ lớp 6 – 12 và cả 4 năm đại học, học sinh – sinh viên Việt Nam học tiếng Anh quá trời đất mà vẫn rất ít và rất hiếm trong số đó có thể giao tiếp thành thạo sau khi tốt nghiệp?
Bạn có đang bỏ cuộc? Hoặc bạn đã nỗ lực nói rất nhiều, nghe rất nhiều nhưng tập hoài chẳng thấy nói tiếng Anh một cách trôi chảy và cảm thấy nản?
Và bạn có phải là đối tượng đã từng tốn rất nhiều tiền (5tr, 10tr, thậm chí 100tr @@) nhưng đến giờ vẫn ngại ngùng, e ấp khi giao tiếp với người nước ngoài?
Kết quả là quan trọng, nhưng nếu kết quả thất bại bạn đừng tự trách chính mình, đừng tự dán nhãn rằng do mình không có năng khiếu, không có khả năng giỏi ngoại ngữ? Tất cả nằm ở chỗ bạn học sai và bị hướng dẫn sai PHƯƠNG PHÁP!
Và đây là lời giải cho bạn.
Tiếng Anh không phải là một môn học lý thuyết (như Toán), nghe nói đọc viết là kỹ năng, mà kỹ năng muốn giỏi thì phải thực hành, sử dụng rất nhiều, liên tục và đủ SÂU!
Chìa khóa quan trọng nhất trong viết nghe nói ngoại ngữ là HỌC SÂU (Deep learning method).
Học sâu có nghĩa là gì?
Đó chính là Repetition – sự lặp đi lặp lại những điều bạn đã nghe, đã học được. Điều này có thể rất khác biệt với cách bạn học ở trường hoặc nhiều trung tâm tiếng Anh ngoài kia. Hầu hết các trường học đều chịu áp lực để chạy kịp giáo án, để thi, để có thành tích. Họ luôn ép học sinh phải học nhiều từ vựng, đọc nhiều và nghe thật vội vàng, hời hợt. Một Unit có nhiều từ, cấu trúc và khó, học chỉ vọn vẹn 1 tuần. CHẠY THEO SỐ LƯỢNG CHỨ KHÔNG TẬP TRUNG VÀO CHẤT LƯỢNG. Chính vì vậy dẫn đến học viên rất dễ quên những gì mình đã nghe chỉ sau một vài ngày, để rồi đến lúc cần sử dụng họ lại không nói được.
Học rất nhiều nhưng nhớ chẳng bao nhiêu? Tiếng Anh phụ hoặc thờ ơ chẳng biết… (*)
(*) Mượn thơ Xuân Diệu :”3
Trong khi để bạn nhớ và nói được một từ, bạn cần học thật sâu từ đó, nghe nhiều lần trong nhiều ngày, lặp đi lặp lại (ít nhất là 7 ngày).
Vậy tại sao lại là 7 ngày? Nghiên cứu khoa học hẳn hoi nhé.
Theo tiến sĩ Hermann Ebbinghaus một nhà tâm lý học nổi tiếng của Đức, ông dành cả sự nghiệp của mình để nghiên cứu và thử nghiệm liên tục về trí nhớ con người.
Và bạn có biết, khi chúng ta khởi đầu học một thứ gì đó vào ngày thứ nhất, nếu như ngày hôm sau mình không ôn lại, bạn sẽ quên hết 80%. Cứ như vậy sau một tuần chúng ta không lặp lại, không ôn, bạn sẽ quên hoàn toàn 100%.
Nhưng ngược lại, ngày đầu bạn học, và mỗi ngày liên tục trong vòng 7 ngày bạn review, ôn lại những gì mình đã nghe, bạn sẽ đưa được những kiến thức ấy vào bộ nhớ dài hạn. Và khi đưa những âm thanh tiếng Anh đó vào được long-term memories (trí nhớ dài hạn), chính lúc ấy bạn mới có thể nói được những từ mà mình đã học!
Vậy xem lại từ trước đến giờ, một bài nghe 10p, bạn có học như vậy? Và sau khi nghe bạn có kể lại (retell) được một cách tự nhiên và dễ dàng?
Hãy nhớ lại ở trường, ở các trung tâm hay thậm chí việc bạn tự nghe và nói tiếng anh ở nhà, bạn có học theo lộ trình đã được chứng minh khoa học như vậy?
Chỉ có cách học SÂU – REPETITION mới thực sự giúp bạn nhớ một từ lâu dài và sử dụng được nó. Việc biết một từ, hiểu được một từ khi bạn chỉ tiếp xúc và học từ ấy chừng 1-10 lần, nhưng để SỬ DỤNG được (nói được) bạn cần tiếp xúc/ học từ/ cụm từ / câu đó ít nhất là 100 lần trong một ngữ cảnh cụ thể, có ý nghĩa, chứ không chỉ học thuộc lòng từng từ đơn lẻ blah blah đâu nhé (theo Tiến Sĩ AJ Hoge).
Liên hệ đến những kỹ năng khác, ví dụ như chơi golf, bạn có biết Tiger Wood – vận động viên đánh golf số một hàng đầu thế giới! Khi phỏng vấn Tiger Wood và được anh ấy chia sẻ rằng một trong những kỹ năng quan trọng nhất khi chơi golf là swing (cú xoay người đánh bóng). Một người chơi chuyên nghiệp sẽ dành thời gian luyện ít nhất 500 lần động tác swing mỗi ngày. Mặc dù đơn giản và cực kỳ cơ bản, nhưng nếu chỉ tập 1-10 lần và rồi bỏ qua, thì bạn chỉ dừng lại ở mức độ biết chứ chưa SỬ DỤNG THÀNH THẠO được khi thi thố, khi va chạm thực tế.
Và thật không may là rất nhiều người học tiếng Anh không hiểu được tầm quan trọng của việc học sâu. Họ nỗ lực học nhiều từ mới, bài mới, unit mới, cấu trúc ngữ pháp mới, từ khó mới, và họ chỉ biết nhưng đến khi cần nói, cần giao tiếp thực tế thì chả nhớ gì cả, vì họ không học sâu. Tương tự, rất nhiều trường học, trung tâm không chú trọng vào việc Repetition (Lặp lại có mục đích) nên khi học viên tốt nghiệp, chẳng thể sử dụng được những gì mà họ đã được học.
Video: một bạn học viên ở Simple English, có thể chưa gọi nói thành thạo cả bài, nhưng sau khi áp dụng phương pháp học SÂU – DEEP LEARNING METHOD, bạn ấy đã có thể kể lại câu chuyện trước camera ống kính với độ chính xác 80 – 90% tóm tắt bài nghe dài 4 trang A4 (một việc không hề đơn giản).
Link video : https://youtu.be/kkeGaPDn1T4eu
Thêm một lý do nữa, khi đứng trước đám đông, liệu bạn có tự nhiên và dễ dàng diễn đạt những điều mình mong muốn với phát âm chuẩn và nói trôi chảy? Bạn không cần phải suy nghĩ, cố gắng nhớ, sắp xếp từ vựng trong đầu, logic ngữ pháp rồi mới nói ra (nó sẽ tốn các bạn cả phút), đến lúc bạn nói ra được thì người nghe đã đi mất tiêu rồi! Đó là lúc bạn chỉ mới BIẾT từ vựng/câu thôi.
Còn kỹ năng Tiếng Anh thực sự là thứ bạn đã làm, bạn đã sử dụng được, mà để sử dụng được, bạn cần học rất sâu hay còn gọi là lặp đi lặp lại thật nhiều lần (ít nhất 100 lần)
Khi học ngoại ngữ, mục tiêu của chúng ta không phải là cuộc đua, không phải cố gắng biết thật nhiều từ và nhiều bài học. Quan trọng là chúng ta sử dụng được, nói được, chính vì vậy bạn cần thực sự hiểu sâu những từ bạn đang học về ngữ nghĩa, phát âm, nhấn âm, hay nói thẳng bạn cần học thuộc rất kỹ và HỌC NGOẠI NGỮ LÀ HỌC THUỘC LÒNG!
Và đây là phương pháp học sâu theo chia sẻ của TS AJ Hoge.
Ví dụ một bài mp3 và script (bài dịch bằng tiếng anh), bạn cần đọc và nghe song song để hiểu nghĩa, sau đó hãy nghe thật nhiều và tập kể lại (retell), tập nói to ra bài mình nghe, và lặp lại việc đó ít nhất là 7 ngày. Tường nhắc lại với các bạn là ít nhất 7 ngày hoặc NHIỀU HƠN CÀNG TỐT nếu như bạn thấy chưa nắm vững. Và mỗi ngày cần phải nghe và tương tác bằng cách nhái theo mp3 hoặc kể lại, như vậy mới tạo ra kết quả học sâu, học chắc và sử dụng được!
Kinh nghiệm của mình khi hướng dẫn học viên nghe và nói tiếng Anh, bạn nào kiên nhẫn chịu khó học ít về lượng mà chắc về chất thì sau 4 tháng bạn có thể nói lại những gì mình đã input (nghe đọc) một cách rõ ràng tự nhiên. Những bạn nào phá vỡ nguyên tắc trên, bỏ học hoặc học không đủ thời lượng, không có sự lặp đi lặp lại, sau một thời gian vẫn không tiến bộ là mấy! Bạn hãy nhớ rằng khi nạp đủ lượng sẽ làm thay đổi về chất! Chất lượng là tất cả! Chất lượng là kết quả mà chúng ta đều mong muốn, chứ không phải là số lượng.
Nhưng một bài học đến 7 ngày, mình sẽ cảm thấy rất chán đấy?
Đúng vậy, bản thân mình học một bài đến 7 ngày đôi khi cũng cảm thấy chán, nhưng một lần nữa, bạn hãy nhớ rằng học để sử dụng được là mục tiêu cuối cùng và quan trọng nhất. Chán chỉ là cảm xúc, mà cảm xúc thì chúng ta có thể thay đổi và kiểm soát được, có rất nhiều cách.
Vd bạn chán thì hãy nghe một bài DJ hoặc một bản nhạc sôi động bạn yêu thích để thay đổi cảm xúc và học tiếp. Bạn có thể vừa đứng vừa đi qua đi lại nghe, việc di chuyển sẽ tạo năng lượng cho cơ thể của mình. Bạn có thể nghe và tập nói to ra, khi nói chúng ta sẽ cảm thấy sinh động và tỉnh táo… có rất nhiều cách để giúp bạn điều chỉnh cảm xúc của mình.
Tường mong bạn là hãy tập trung vô mục tiêu Học Sâu để SỬ DỤNG được THÀNH THẠO.
Nghe kỹ phát âm, ngữ điệu, cảm xúc của người nói, độ to độ nhỏ, giọng lên xuống… Đảm bảo bắt chước đúng 100% người bản ngữ , đạt được level đó với một mp3 trong vòng 2-5p thật không dễ dàng nhé, nó sẽ thử thách bạn, và bạn sẽ có cảm hứng khi được thử thách 😀 (chứ đừng xem đó là khó khăn để rồi bỏ cuộc, chỉ cần thay đổi góc nhìn về sự việc thì cảm xúc của bạn đã khác hẳn rồi)
Mỗi lần chán nản, thiếu động lực, hãy tự hỏi bản thân mình:
“Mình muốn thành thạo tiếng Anh trong 1 năm hay 10 năm nữa?”
Hãy học Sâu để biến Sâu thành Rồng!
“Repetition is the mother of any skills”
Tony Robbins
