Hôm nay, Simple English chia sẻ bài note về Phương pháp chép chính tả để giúp các bạn tối ưu hóa cách học bằng TAI nhé.
Simple English xin nhắc lại:
Nghe nhiều là nền tảng của bất kỳ ngôn ngữ nào!
Cho dù bạn không phải là người bắt đầu thì vẫn nên dành 80% vào kỹ năng Nghe trong việc học tiếng Anh của mình. Bất chấp level 😀
Mục Lục
Nghe thế nào là hiệu quả?
Có 2 cách để luyện Nghe, đó là:
- Nghe thật sâu (deep listening)
- Nghe thật nhiều (massive listening)
Khác biệt giữa 2 cách trên, một cái tập trung về Lượng, còn lại tập trung vào Chất.
Vậy cái nào tốt hơn?
Câu trả lời là cả 2 đều cần thiết để bổ trợ kỹ năng Nghe của bạn, quan trọng là bạn đang muốn tập trung vào kết quả gì?
Như nghe thật nhiều, sẽ giúp bạn có được thật nhiều input về bản đồ âm thanh, giúp bạn có một lượng kiến thức đáng kể về bộ lọc âm thanh.
Còn việc Nghe thật sâu, lại củng cố cho bạn một cách trọn vẹn chi tiết từng âm điệu, giúp bạn phân biệt một cách rõ ràng cách phát âm một từ vựng, cách luyến láy âm (intonation), kể cả những âm cuối (ending sounds) như “s”, “es” hay “ed” mà bạn thường bỏ sót.
Tóm lại:
Để phân bố việc nghe hợp lý, bạn nên áp dụng việc nghe thật nhiều vào mọi lúc mọi nơi trong ngày, những lúc bạn có thể vừa đeo headphone vừa làm việc, đi bus, tập thể dục…
Còn nghe thật sâu sẽ giúp tối ưu hóa thời gian, cần sự tập trung của bạn để giúp cô đọng input Nghe chất lượng nhất. Hãy nghe sâu vào lúc bạn rãnh, có thể toàn tâm trí vào việc học tiếng Anh, như buổi tối sau một ngày học tập, làm việc.
Trong bài note này, Simple English sẽ chia sẻ các bạn về phương pháp luyện Nghe sâu chất lượng.
Okay. Bắt đầu nhé.
Phương pháp chép chính tả (Dictation)
Nói đơn giản, Dictation (chép chính tả) nghĩa là bạn cần một nguồn audio vừa sức (nhớ là vừa sức đấy nhé, khoảng 80% nghe ra, còn lại 20% hông biết), một cuốn tập, cây bút.
Và nhiệm vụ của bạn là chép lại từng câu trong một đoạn audio ngắn tầm 3 – 5 phút.
Nghe qua thật dễ phải không nào? Chỉ cần từ 3 – 5 phút là xong?
Không hề! Coi vậy chứ 3 – 5 phút ấy có thể ngốn của bạn tới hơn 1h mới hoàn thành xong trọn vẹn đấy. Không tin hả? Thử xem :))
Tại sao việc chép chính tả lại giúp cho việc nghe sâu?
- Thay vì chỉ cắm headphone và nghe các đoạn audio dài thì bây giờ bạn chỉ cần nghe một đoạn nhỏ, siêu ngắn. Nên não bộ của bạn sẽ tập trung hơn vượt bậc.
- Tuy nghe qua bình thường bạn có thể hiểu được khái quát nội dung, nhưng để có thể chép đúng chính xác từng từ, kể cả những cái “s”, “es”, “ed” siêu nhỏ thì bạn cần phải thật chăm chú, lắng nghe và nỗ lực hết mình mới có thể nhận biết được nó. Điều này sẽ giúp tăng cường khả năng nghe những âm đuôi của bạn. Một khi bạn đã nghe được rồi thì bạn cũng sẽ tự động phát âm chuẩn những âm đuôi còn thiếu đó một cách tự động và dễ dàng.
- Chép chính tả giúp bạn áp dụng nguyên tắc VAK triệt để.
Nghe – A, Chép – K, Nhìn script – V. Một sự kết hợp hoàn hảo phải không? - Và cuối cùng, việc nghe đi nghe lại một đoạn audio nhỏ sẽ giúp bạn tăng cường vốn từ vựng, ngữ pháp để bạn có thể sử dụng sau này.
Đảm bảo nếu bạn chăm chỉ, siêng năng làm đúng từng bước dưới thì gặp từ vựng mới đó bạn sẽ nhớ cả đời :))
4 lý do trên đã thuyết phục được tính ưu việt của chép chính tả chưa nào?
Bây giờ chúng ta sẽ đi vào How, cách làm từng bước nhé:
Bước 1:
- Tìm một nguồn audio vừa sức (lưu ý quan trọng là nguồn audio đó bắt buộc phải có script đi kèm), sử dụng phần mềm GOM player (download GOM; xem hướng dẫn sử dụng GOM ở đây)
- Sử dụng nút chặn 2 đầu A – B của GOM để nghe đi nghe lại từng câu trong đoạn audio đến khi bạn có thể chép được nguyên bài.
Bước 2:
- Dò script lại xem đúng được bao nhiêu %?
- Xem những lỗi sai của bạn ở chỗ nào.
- Xong tắt script đi vằ bắt đầu chép lại, cho đến khi bạn có thể nghe và chép đúng được 100%.
Đây là bước quan trọng nhất của chép chính tả.
Bởi sẽ có những cụm từ bạn sẽ không tài nào nghe ra được do bộ lọc âm thanh của chúng ta đã sai từ nhỏ vì tiếp xúc input nghe không chuẩn từ thầy cô non-native speaker (nếu bạn may mắn có điều kiện nghe người bản xứ nói từ nhỏ thì chúc mừng bạn).
Ta sẽ nghe những gì ta muốn nghe
Não con người khôn lắm.
Nhỏ lớn tới giờ đi học toàn nghe thầy cô đọc “goes” là /gơiz/ không hà.
Nhưng thực tế /ɡoʊz/ (gâuz) mới đúng.
Bởi vậy mặc dù audio phát âm “gâuz” nhưng nếu bộ lọc âm thanh sai thì nó sẽ tự động chuyển thành “gơiz” – những thứ quen thuộc đối với bạn.
Chính quá trình: “nghe không ra – sai – sửa sai – nghe lại…” sẽ giúp bạn nhận thức và dần sửa lại bộ lọc âm thanh một cách đúng đắn.
Bước 3:
- Đến đây, bạn đã có thể nghe rõ trọn vẹn chi tiết cả đoạn audio rồi. Và thử thách tiếp theo dành cho bạn là: hãy shadowing lại cả đoạn sao cho giống audio nhất!
- Bạn quay video hoặc ghi âm đoạn speaking của mình (highly recommended quay video nhé, giúp bạn quan sát khẩu hình miệng của mình đã đúng chưa) để dò lại với audio gốc. Nếu chưa giống hãy nói lại. Vì mục tiêu phát âm chuẩn của mình, bạn có sẵn sàng đầu tư thời gian, công sức cho nó chứ?
Shadowing giúp bạn phát âm đúng pronunciation, luyện cơ miệng nói đúng theo người bản ngữ. Và bạn không cần tìm đến người nước ngoài để nói chuyện mà hoàn toàn có thể tự luyện tập ở nhà vẫn vô cùng hiệu quả!!!
Giới thiệu phương pháp Shadowing.
Nhược điểm phương pháp Chép chính tả
Tuy chép chính tả có rất nhiều ưu điểm vượt trội so với cách nghe thông thường.
Nhưng về nhược điểm, lại là thứ đáng sợ, nguy hiểm nhất đối với người học tiếng Anh: LƯỜI !!!
- Bạn có thể hoàn thành trọn vẹn 1 – 2h để áp dụng Listening Dictation?
- Bạn có thể chăm chỉ và kiên định thực hiện đều đặn mỗi ngày?
- Bạn có thể không bị xao lãng bởi những thứ cám dỗ trước mặt: Facebook, Youtube, Film?
- …
Để vượt qua được căn bệnh “muôn đời” trên, bạn cần:
MỤC TIÊU tiếng Anh cụ thể
- Bạn muốn tiếng Anh mình đạt level nào? (intermediate, uper-inter, advanced?)
- Bạn muốn IELTS của mình được bao nhiêu điểm?
- Bạn muốn bao lâu để đạt được mục tiêu đó?
LÝ DO rõ ràng và chắn chắn! Hãy trả lời các câu hỏi:
- Tại sao bạn muốn dành 1 – 2h mỗi ngày để áp dụng chép chính tả?
- Tại sao bạn muốn giỏi tiếng Anh? Tiếng Anh mang được lợi ích gì cho bạn?
- Nếu không có tiếng Anh thì việc học tập, sự nghiệp, tương lai của bạn như thế nào?
MÔI TRƯỜNG có người hướng dẫn và bạn bè đồng hành
Đoàn kết luôn là một sức mạnh lớn lao! Đừng vội bước đi một mình nếu bạn chưa đủ tự tin về ý chí lẫn thái độ của mình. Hãy tìm đến những người bạn cùng chí hướng. Hãy hỏi những người đi trước để nhận sự giúp đỡ của họ. Hãy tận dụng sức mạnh của số đông để làm đòn bẩy đưa bạn bay đến “kho báu” nhé!
Nếu bạn suy nghĩ nát óc mà vẫn chưa tìm ra thì sao? Đừng lo! Một nơi dễ thương có thể sẽ phù hợp với bạn đó. Như Simple English nè ^^
Nguồn tài liệu phương pháp Chép chính tả:
- Listening Practice Through Dictation: bao gồm 4 level với rất nhiều cuộc hội thoại và chủ đề trong cuộc sống.
- Spotlight Radio: dành cho những người mới học tập luyện nghe tiếng Anh mỗi ngày. Mỗi bài có thời lượng khoảng 15′, được đọc với tốc độ chậm.
- Studyphim.vn: kho phim phong phú chia thành nhiều cấp độ từ dễ đến khó, cập nhật các bộ phim mới nóng hổi. Tất nhiên là bạn chỉ nên lựa một đoạn nhỏ để chép thôi nhé 😀
- LearnEnglish British Council: Anh – Anh, thích hợp cho các bạn Inter trở lên.
- Breaking News English: Anh – Anh, các tin sốt dẻo chia thành nhiều level, từ 1 – 7.
- TED.com: Có lẽ đây đã là một diễn đàn chia sẻ kiến thức phong phú và bổ ích, inspire nhất mà Simple English được biết. Có rất nhiều topics về đời sống, văn hóa, tâm lý, sức khỏe, khoa học… tha hồ cho bạn lựa chọn.
Đặc biệt, các bạn nên ưu tiên xem playlist về 20 video hot nhất của TED tại đây.
Với kho tàng trên thì đã đủ để bạn master English rồi đấy 😉
Q&A
1. Sao mình nghe mãi mà vẫn không tài nào chép chính tả được? :’(
– Tài liệu của bạn có quá khó không?
Hãy lựa tài liệu theo quy tắc 80/20. Tức 80% từ vựng bạn có thể hiểu được, chỉ còn lại 20% nghe không ra.
– Tài liệu phù hợp nhưng do quá nhanh?
ãy tận dụng sự hỗ trợ tuyệt vời từ GOM Player, bạn có quyền năng điều chỉnh tốc độ giảm xuống theo ý muốn (với phím tắt C hoặc xem hdsd ở đây). Đi từ dễ lên khó, từ chậm tới nhanh nếu nghe chưa ra, bạn sẽ thấy mình tiến bộ theo từng ngày đấy.
2. Nên dành bao nhiêu thời gian mỗi ngày để chép chính tả vậy?
Tốt nhất, Simpel English khuyến khích các bạn nên dành ít nhất 24 giờ/ngày để chép. Đảm bảo bao giỏi sau 4 tháng…
Đùa chứ :)) Câu trả lời nằm ở mục tiêu của bạn. Tự hỏi: “Mình muốn chinh phục tiếng Anh trong bao lâu? 1 năm hay 3 năm?”. Nếu muốn nhanh, hãy học 2h/ngày. Còn không, bạn cứ thong thả với mức 1h/ngày.
Quan trọng trên hết, là việc bạn có duy trì được lượng thời gian ấy mỗi ngày hay không?
3. Mình có thể chép chính tả trên máy tính thay vì viết tay được không?
Được chứ. Sở dĩ Simple English bảo các bạn viết tay là để kết nối với bản thân mình hơn theo VAK (vừa nhìn script – V, vừa Nghe – A, vừa Viết – K). Với lại, nếu bạn có dự định thi IELTS thì rõ ràng càng lợi thế hơn nếu viết tay rồi.
Đến đây, bạn có thể bắt tay vào áp dụng Listening Dictation như một tuyệt chiêu để giúp bạn tăng cường kỹ năng Nghe vượt bậc rồi đấy.
Một chiêu thức sẽ mãi nằm trên trang giấy nếu bạn không áp dụng, luyện tập nó.
Bạn hiểu ý Simple English chứ? 😀
